De crank lengte is anders gezegd de afstand van het centrum van de trapas tot aan het centrum van de pedaalas. Deze wordt gemeten in mm en is meestal standaard ingesteld bij het aankopen van een nieuwe fiets.
De kleinere fietsmaten krijgen standaard een kortere afstand van de crank t.o.v. grotere fietsmaten. Logisch zou je denken, want die personen zijn ook groter. Maar zo simpel is het niet.
Wat is de optimale lengte?
De standaard lengte bij aankoop van een fiets maat 58 is meestal 175mm, bij een 49 eerder 170mm. De optimale lengte volgens de fabrikanten wordt dus op basis van je lichaamslengte berekend. Bij het kiezen van de optimale lengte moet rekening gehouden worden met een aantal factoren:
- Hoe is je heupmobiliteit? Bij een minder goede heupmobiliteit zijn langere cranks minder aangeraden. Bij iedere trap die je geeft gaat je been naar beneden, maar die langere crank arm moet ook terug omhoog komen. Rond 12u tijdens de trapbeweging kan dit ervoor zorgen dat de heup maximaal gebogen wordt en als gevolg voor klachten zorgen aan de heup, onderrug, zitvlak… Ben je niet zeker van de lengte of zit je tussen 2 maten in? Bij rug-heup klachten neem je best de maat kleiner!
- En wat met de diepte van de positie? Hoe groter de “drop” van je positie, zijnde de afstand tussen je zadel en je stuur, hoe meer je romp naar voor leunt en hoe meer je heupen moeten buigen als de crank op zijn hoogste positie staat zijnde 12u. Indien je een zeer agressieve positie hebt en je bekken niet stil kan blijven zitten op het zadel, zou de lengte van de crank een verklaring kunnen zijn. Ook hier opteren voor een iets kortere lengte zou voordelig kunnen zijn. Er zijn natuurlijk nog vele andere factoren die zorgen dat je niet stabiel zit op het zadel of dat je klachten krijgt op de fiets.
- En naar performance toe? De lengte van de “manivellen” langer maken zorgt voor een grotere hefboom. Je kan het vergelijken met het losdraaien van een vijs met een inbussleutel. Je hebt meer draaimoment en dus meer kracht aan de lange arm dan aan de korte arm. Dus je zou denken, maak de crank maar zo lang mogelijk om meer draaimoment te genereren met dezelfde kracht, en dus meer power te hebben tijdens het fietsen? De formule van het wattage dat geleverd wordt tijdens het fietsen is de KRACHT X de SNELHEID. Als je enkel kracht hebt, wat je gaat verhogen door de langere cranks, gaat maar 1 kant van de formule stijgen. Met die langere crank kan je minder snelheid (cadans) genereren op de fiets en is het wattage ook lager. Je moet de optimale mix vinden tussen power te kunnen geven op de pedalen en toch voldoende omwentelingen te kunnen maken. De ideale afstand ligt tussen 165mm en 175mm. Ga je korter, dan verlies je te veel kracht. Ga je langer, dan verlies je te veel omwentelingen.
Conclusie?
Er moet rekening gehouden worden met meerdere variabelen bij het kiezen van de crank. Lichaamsgebonden factoren, hoe diep je op de fiets zit en of je eerder soepel of zwaar trapt. We kunnen stellen dat de ideale lengte tussen de 165mm en 175mm ligt. De meest courante lengtes zijn 170mm, 172.5mm en 175mm. Twijfel je bij aankoop van een nieuwe fiets? Neem eerder een maatje kleiner!
Bronnen:
- Determinants of maximal cycling power: crank length, pedaling rate and pedal speed – J.C. Martin & W.W. Spirduso
- Acute effects of small changes in crank length on gross efficiency and pedalling technique during submaximal cycling
- Ventura Ferrer-Roca